Beyincik Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
21 Haziran 2024

Beyincik Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Beyincik, vücudumuzun denge ve hareket koordinasyonundan sorumlu bir organıdır. Beyin sapının arkasında, serebral hemisferlerin altında yer alır ve yaklaşık 150 gram ağırlığında, erik büyüklüğünde bir yapıya sahiptir. Beyincik, aynı zamanda "küçük beyin" veya "serebellum" olarak da adlandırılır. Beynin toplam hacminin sadece %10'unu oluşturmasına rağmen, beyindeki nöronların yarısını içerdiği düşünülmektedir. Bunun temel sebebi, ana bileşeni olan granül hücreleridir.

Beyinciğin birincil işlevi, motor çıkışına geri bildirim ve ayar sağlamaktır. Ayrıca, vücudumuzun bölümlerinin sezgisel haritasını çıkaran propriosepsiyon duygusuyla, yani vücutta oluşan bilinçli ve istem dışı hareket algısıyla ilgilidir. Bu duygunun yokluğunda, karanlıkta yürürken dengeyi sağlamak zor olurdu ve bacaklarımızın konumu hakkında sezgisel bir hissiyatımız olmazdı. Beynin diğer alanları gibi, beyincik de tek bir işlevle ilişkili değildir. Bazı nörolojik görüntüleme yöntemleri ve pozitron emisyon tomografisi sayesinde, müzik, dil gibi bazı duyusal işlevlerde ve dikkat gerektiren işlerde beyinciğin de rol oynadığı belirlenmiştir.

Beyincik Bölümleri

Beyincik, iki yan lob ve bunları ortada birleştiren "vermis cerebelli" adı verilen kısımlardan oluşur. Beyincikte üç ana lob bulunmaktadır ve bu loblar, beyin loblarından farklı olarak, vücudun sağ ya da sol tarafını yönetmez. Beyinciğin sağ lobu vücudun sağ tarafını, sol lobu ise vücudun sol tarafını yönetir. Beyincik, hem üzerinde bulunan koruyucu zarla hem de kafatasıyla korunur ve bu yapı sayesinde sabit durur ve kolayca hasar görmez.

Lobus Cerebelli Anterior

Beyinciğin bu lobu, üst ön tarafında yer alır ve önden görülebilir.

Lobus Cerebelli Posterior

Bu lob, vermis cerebelli kısmının uvula, pyramis, declive, tuber vermis, folium vermis kısımlarını ve iki yan lobun lobulus simplex, lobulus semilunaris inferior, semilunaris superior, lobulus biventralis, lobulus paramedianus, tonsilla cerebelli bölümlerini içerir.

Lobus Flocculonodularis

Bu lob, vermis cerebelli bölümünün nodulus vermis bölümüyle iki yan lobun flocculos ile pedunculus flocculi kısımlarını içerir.

Beyincik, hücresel anlamda benzersiz bir yapıya sahiptir. Burada bulunan hücreler oldukça düzenli bir şekilde dikey olarak birbirleriyle üç boyutlu bir ağ gibi organize olmuştur. Bu özelliği sayesinde hücreler boyanabilir ve mikroskop altında kolaylıkla incelenebilir. İnsanlarda beyincik zarar görse bile yaşamlarına devam edebilirler. Ancak beyincikteki hasar nedeniyle garip yürüyüşler, zayıf motor kontrolü, güç kaybı veya artışı, hızla yapılması gereken hareketleri yapmakta güçlük gibi sorunlar yaşanabilir.

Beyincik İşlevleri Nelerdir?

  • Kol ve bacak kaslarının birbiriyle uyum içinde çalışmasını sağlar.
  • Vücuttaki aktif hareketlerin dengeli şekilde yapılmasını sağlar.
  • Kol ve bacak kaslarının çalışma derecesini düzenler.
  • İç kulakla birlikte vücutta yürümenin dengeli şekilde olmasını sağlar.
Beyincik, öğrenilen hareketlerin yeniden yapılması gerektiğinde, beyne gerek kalmadan bu hareketleri gerçekleştirmeyi sağlar. Öğrenme sırasında beyne gerek duyulan bazı hareketler, daha sonradan beyinciğe devredilmektedir. Bu tür hareketler tenis oynama, dans etme, yürüme gibi kalıplardır. Bu şekilde öğrenilen hareketlerin tekrar edilmesi, bilgisayarların işlevine benzer. Bilgisayar gibi kurulan program tekrar edilir. Beyin hareketi öğrenir, beyincik tekrar edilmesini sağlar. Eğer hareket unutulursa, beyin devreye girer.

Beyincik, alkol gibi maddelerden direkt olarak etkilenir. Alkolün etkisi beyinciğin işlevlerini bozar ve kişinin hareketlerinde dengesizlik başlar. Kas hareketleri ve denge kontrol edilemez. Bu nedenle insanlar sarhoş olduğunda yürüme ve denge bozukluğu ortaya çıkar.

Beyincik, doğum travmaları, beyin kanaması, beyincik enfeksiyonları gibi etkenlerden de olumsuz etkilenir. Bu tür durumlarda beyincik işlevlerinin bir kısmını ya da tamamını yapamayabilir ve istem dışı davranışlar sergilenebilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Beyincik Görevleri Nelerdir?

Beyincik Görevleri Nelerdir?

Beyincik Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi

Beyincik Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi

Beyincik Küçülmesi Belirtileri ve Tedavisi

Beyincik Küçülmesi Belirtileri ve Tedavisi

Beyincik Sarkması Ameliyatı Riskleri ve Sonrası

Beyincik Sarkması Ameliyatı Riskleri ve Sonrası

Beyincik Sarkması Belirtileri ve Tedavisi

Beyincik Sarkması Belirtileri ve Tedavisi